Một chương trình ăn kiêng nhiều thức ăn rán, khẩu phần lớn, bữa ăn khuya, rượu và các loại nước ngọt thường dẫn tới tăng cân, đó không phải là điều bí mật gì. Và cũng chẳng có nghi ngờ tại sao kg tăng khi bạn nạp calo vào nhiều hơn bạn đốt. Tuy nhiên, bạn sẽ phải giải thích thế nào khi bạn tập thường xuyên, khống chế calo hợp lý và ăn kiêng lành mạnh, nhưng vẫn tăng cân điên cuồng? Bạn không hiểu tại sao cân nặng lại tăng.

Một vài thứ có thể suy nghĩ tới nếu bạn tăng cân khi khống chế calo nghiêm ngặt, tập luyện và năng động.

“Tăng cân khá phức tạp; có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng tới cân nặng của bạn. Nó dường như là kết hợp của nhiều thứ chứ không chỉ một thứ,” Michelle May, MD giải thích.

Đây là 5 yếu tố có thể khiến cân nặng tăng lên khi bạn không trông chờ nó nhất.

Bạn có lẽ tăng cân do thiếu ngủ

Chức năng cơ thể bạn hoạt động tốt nhất khi nghỉ ngơi. “Khi bạn không ngủ đủ, cơ thể bạn sẽ chịu áp lực sinh lý và sinh hóa, giữ mỡ hiệu quả hơn,” May nói.

Khi mệt bạn có thể không giải quyết được căng thẳng, và do đó bạn ăn thêm thức ăn. Thêm vào đó, bạn có lẽ nạp calo từ bữa ăn trước. Một vài người nghĩ rằng ăn có lẽ giúp họ quay trở lại ngủ. Nhưng điều nó làm là tăng thêm calo.

Triệu chứng bao gồm bạn không ngủ đủ do mệt, mức năng lượng thấp, ngủ gà ngủ gật, dễ dàng cảm thấy bực dọc.

Cố mà ngủ 8 giờ mỗi buổi tối.

“Thêm 15 phút vào giờ ngủ và xem bạn cảm thấy thế nào,” May nói. “Tiếp tục thử nghiệm thêm 15 phút cho đến khi bạn tìm thấy lượng ngủ thích hợp…”

Nếu bạn thực hiện trình tự ngủ tốt, tập đầy đủ, bạn sẽ ngủ tốt hơn, cô nói.

Bạn có lẽ sẽ tăng cân vì căng thẳng

Chúng ta sống trong một xã hội đòi hỏi chúng ta làm nhiều hơn, gặt hái nhiều hơn. Áp lực đẩy chúng ta tới trước để giải quyết các nhu cầu cuộc sống. Nhưng nó cũng ảnh hưởng tới tình cảm và suy nghĩ của chúng ta.

Trả lời cho áp lực,  dù chỉ là “chiến đấu hay không chiến đấu”, kèm theo khá nhiều trách nhiệm, hoặc phải xử lý với áp lực kinh tế, kích hoạt quá trình sinh hóa đưa cơ thể vào trạng thái chống đói,” May nói. “Cơ thể chúng ta trữ nhiên liệu, giảm trao đổi chất và loại các hóa chất, hóc môn, khiến tăng béo phì vùng bụng

Nhiều người ăn để giảm căng thẳng. Nhưng tất nhiên, điều này không có tác dụng dài hạn.

“Thức ăn chỉ là giải pháp tạm thời vì nó không giải quyết những yếu tố gây áp lực thực sự  để giảm kích hoạt thèm ăn và giải quyết vấn đề, ” May nói.

Susan Bowerman, phó giám đốc viện dinh dưỡng UCLA nói rằng những người ăn do áp lực thích loại thức ăn nhiều carb, vì nó có ảnh hưởng tăng bình tĩnh. “Nó giống như tự bốc thuốc,” bà nói. “Nhiều người ăn thức ăn tinh bột vì chúng khiến họ cảm thấy tốt hơn.”

Cả May và Bowerman khuyên rằng bài tập, thư giãn cũng giúp đốt calo và cung cấp các lợi ích sức khỏe khác.

Bạn có thể tăng cân vì dược phẩm

Một số loại dược phẩm dùng để chữa trầm cảm, rối loạn tính tình, co giật, đau đầu, huyết áp, bệnh tiểu đường có thể khiến tăng cân, từ một lượng nhỏ tới 5kg một tháng. Một số loại steroids,  trị liệu thay thế hóc môn, dụng cụ tránh thai, có thể khiến tăng cân dần dần. Thuốc có thể là nguyên nhân tăng 2.5kg hoặc hơn một tháng khi không hề thay đổi phong cách sống.

“Mọi loại thuốc có tác dụng khiến tăng cân khác nhau, từ tăng thèm ăn, thay đổi cách mỡ dự trữ, cho tới đổi lượng insulin,” May nói. “Và không phải tất cả các loại dược phẩm có cùng loại ảnh hưởng phụ trên tất cả mọi người.”

Một số loại dược phẩm có thể giữ nước và cân nặng dường như tăng, nhưng không phải mỡ, và dễ dàng có thể chỉnh sửa.

Chuyên gia nói rằng một trong những loại thuốc có thể khiến tăng cân:

• Steroids
• Chống trầm cảm
• Chống thần kinh
• Chống co giựt
• Chống tiểu đường
• Chống huyết áp cao
• Chứng ợ chua

Cần nhớ rằng tăng thêm vài kg có thể xứng đáng với giá trị mà thuốc mang lại cho sức khỏe của bạn, chuyên gia nói. Thêm vào đó, mặc dù thuốc có thể khiến bạn tăng cân, bạn vẫn cần phải ăn uống lành mạnh và tập luyện thường xuyên.

“Thuốc có thể là nguyên nhân,” May nói. “nhưng ít khi là nguyên nhân chính của tăng cân.”

Nếu bạn nghi ngờ rằng dược phẩm là nguyên nhân của tăng cân, hãy nói với người cung cấp dược phẩm của bạn về việc thay đổi phương thuốc. Nhưng cho dù bạn làm gì đi nữa, đừng bỏ thuốc mà không tìm lời khuyên.

“Sẽ có kết quả nghiêm trọng nếu bạn ngưng thuốc mà không có sự đồng ý của một bác sĩ.” May nói.

Bạn có thể tăng cân vì tình trạng sức khỏe

Thiếu hóc môn tuyến giáp có thể giảm trao đổi chất, giảm thèm ăn và tăng cân.

“Nếu bạn cảm thấy mệt, hôn mê, sưng, giọng khàn, dễ bị lạnh, ngủ quá nhiều, hoặc đau đầu, bạn cần hỏi bác sĩ để quyết định xem bạn có vấn đề về tuyến giáp hay không,” May nói.

Tình trạng hiếm hơn, hội chứng Cushing – một dạng rối loạn sinh ra bởi hóc môn cortisol – điều này có thể khiến tăng cân.

Bạn có thể tăng cân vì mãn kinh

Phụ nữ mãn kinh tại các phạm vi tuổi tác khác nhau, nhưng hầu hết ở tuổi trung niên. Họ thường ít năng động hơn so với khi còn trẻ. Cùng với tuổi tác là chậm trao đổi chất tự nhiên. Đồng thời, thay đổi hóc môn có thể kích hoạt đói, trầm cảm và thiếu ngủ.

“Nó là đa nhân tố. Khi phụ nữ trải qua mãn kinh, họ mất estrogen, khiến hình dáng thay đổi, giảm hông và đùi. Và họ bắt đầu tăng thêm ở giữa,” Bowerman nói. Bà giải thích rằng estrogen khiến mỡ tập trung ở vùng thân dưới, và khi bạn mất loại hóc môn này, mỡ sẽ tập trung ở vùng giữa (giống như nam). Phần lốp xe ở giữa này được gọi là “menopot.”

Chìa khóa tránh mỡ bụng là duy trì và tăng trọng lượng nạc cơ thể, và điều này khiến tăng trao đổi chất và tỉ lệ đốt calo.

“Đàn bà cần hiểu tập tạ và sức mạnh là quan trọng thế nào đối với sức khỏe của họ,” Bowerman nói. Và đừng lo lắng gì, các bài tập sức mạnh sẽ không khiến phụ nữ vai u thịt bắp, chuyên gia nói.

Các bài gập giúp giảm mất xương mãn kinh. Kết hợp giữa các bài tập và một chế độ ăn kiêng khống chế calo giàu can xi, vitamin D là câu trả lời để giảm tăng cân do mãn kinh.